Trong hướng dẫn này

• DeFi và 0x
• Cách thức hoạt động của giao thức 0x
• Giải thích về ZRX coin
• Các mặt hạn chế
• Câu hỏi thường gặp

Bạn có thể đã nghe nói đến 0x và ZRX, nhưng 0x có nghĩa là gì? Đồng 0x/ZRX coin là gì? Nếu bạn không biết câu trả lời cho các câu hỏi đó, đừng lo lắng, vì chúng tôi sẽ giải thích những điều này.

DeFi và 0x

Một trong những hệ thống quan trọng nhất trong thế giới cryptocurrency là blockchain Ethereum.

Cả blockchain và hệ sinh thái xung quanh nó tạo thành một phần quyết định của thế giới tài chính phi tập trung, hay còn gọi là DeFi.

Ý tưởng đằng sau tài chính phi tập trung là tạo ra một giải pháp thay thế hiện đại, công bằng hơn cho các dịch vụ tài chính để chúng có thể được truy cập thông qua Internet.

Ngân hàng Thế giới cho biết có 1.7 tỷ người không có tài khoản ngân hàng. Bởi vì có khoảng 2/3 trong số họ sở hữu điện thoại di động nên những người ủng hộ tài chính phi tập trung hy vọng rằng bằng cách tiếp cận những người này, DeFi sẽ thúc đẩy sự hòa nhập tài chính.

ZRX coin là một phần của thế giới DeFi và được liên kết với giao thức 0x. Giao thức 0x được tạo ra bởi ZeroEx Inc, một công ty được thành lập vào năm 2017 bởi Will Warren, cựu cố vấn kỹ thuật cho Basic Attention Token (BAT) và Amir Bandeali, một cựu thương nhân.

Ý tưởng đằng sau giao thức là tạo ra một không gian, nơi mà bất kỳ loại tài sản nào, cho dù là tiền điện tử, token tiền điện tử, tiền tệ fiat, hàng hóa, cổ phiếu hoặc thậm chí các mặt hàng trò chơi trực tuyến đều có thể được mã hóa và giao dịch trên chuỗi blockchain.

Ban đầu, kế hoạch là sẽ tạo ra một phương pháp tiêu chuẩn hóa để giao dịch ether. Thay vì vậy, kế hoạch sau đó đã trở thành một sàn giao dịch phi tập trung cho phép người dùng được giao dịch độc lập. Theo trang web của công ty, đã có 32 nhân viên và một nhóm năm nhà cố vấn được tuyển dụng.

Tuyên bố sứ mệnh của giao thức là “Tạo ra một thế giới mã hóa, nơi mà tất cả giá trị có thể tự do lưu chuyển”. Vậy, làm thế nào để thực hiện được điều này?

Cách thức hoạt động của giao thức 0x

Phần mềm cho phép mọi người thiết lập các sàn giao dịch tiền điện tử tùy chỉnh của riêng họ. Nói cách khác, người dùng có thể biến tài sản của mình thành các token để giao dịch trên chuỗi blockchain hoặc họ có thể mua và bán các token hiện có. 0x dựa trên hai loại người tham gia vào hoạt động. Họ là:

Ngoài ra còn có một nhóm những người được gọi là relayer hay "người chuyển tiếp". Những người dùng này trông coi sổ lệnh của giao thức và giúp liên lạc giữa các sổ và các giao dịch xuất hiện trên blockchain.

Nếu ai đó muốn thực hiện giao dịch bằng giao thức 0x thì các maker (người tạo) phải gửi một lệnh được mã hóa, thường bao gồm loại và số lượng token đang được giao dịch cùng với ngày hết hạn cho người chuyển tiếp, người này - khi đến lượt - sẽ tiến hành đặt lệnh đó lên trên sổ lệnh.

ZRX token được sử dụng để trả thưởng cho relayer - những người tạo kết nối quan trọng cho phép giao dịch được diễn ra.

Giao thức sau đó sẽ thiết lập một "hợp đồng thông minh" phù hợp với những gì taker (người chọn) mong muốn và những gì mà một maker đang cung cấp. Các hợp đồng thông minh chạy trên chuỗi-khối Ethereum. Điều đáng nói là những người chuyển tiếp chỉ giúp thực hiện các giao dịch, họ không kiểm soát bất kỳ tài sản crypto nào.

Một điều làm cho 0x khác biệt so với nhiều sàn giao dịch phi tập trung đó là: chỉ có các thỏa thuận thương mại được diễn ra trên blockchain. Will Warren nói rằng điều này có nghĩa là nó linh hoạt hơn và dễ dàng hơn cho các nhà phát triển khác trong việc xây dựng các sàn giao dịch phi tập trung khác - nơi lưu trữ các lệnh chờ của họ trên chuỗi blockchain.

Vậy nên, đó là giao thức 0x. Nhưng còn bản thân ZRX coin thì sao?

Giải thích về ZRX coin

Như chúng ta đã thấy, giao thức 0x cho phép người dùng thiết lập các sàn giao dịch tùy chỉnh của riêng họ. Tuy nhiên, với rất nhiều sự lựa chọn và rất nhiều cơ hội để làm mọi thứ trong thế giới tiền điện tử, một số người có thể cần sự khích lệ để tham gia. Đây là nơi mà ZRX coin, hay đúng hơn là ZRX token - token gốc của giao thức 0x - phát huy tác dụng.

ZRX token được sử dụng để giúp trả thưởng cho các relayer vì đã tạo kết nối cho phép diễn ra giao dịch. Tuy nhiên, không chỉ thông qua việc đóng vai trò là người chuyển tiếp mà bạn có thể kiếm được các token này. Chúng đã có sẵn để giao dịch trên một số sàn giao dịch, cả tập trung lẫn phi tập trung.

Sở hữu ZRX coin mang đến cho bạn quyền biểu quyết trên giao thức và những người nắm giữ token có thể đặt cược ZRX để kiếm các phần thưởng thanh khoản. Vốn cố định là 1 tỷ ZRX token, trong đó có 845,323,730 token, tương đương 85%, đang được lưu hành. Các token này hoạt động dựa trên cơ chế “bằng chứng công việc” proof-of-work (người chuyển tiếp) nhưng không thể được khai thác theo ý nghĩa truyền thống.

Các mặt hạn chế

Một trong những hạn chế của ZRX coin đó là: nó là cryptocurrency - một loại tiền điện tử. Như những tháng gần đây đã cho thấy, tiền điện tử có thể vô cùng biến động. 

Ngoài ra, có những vấn đề cụ thể liên quan đến chính giao thức 0x. Ví dụ, có một câu hỏi về tính bền vững. Mặc dù 0x là một phần quyết định của thế giới sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung, nhưng nó không phải là phần duy nhất. Có 14 sàn giao dịch phi tập trung lớn hơn về khối lượng giao dịch so với 0x, dựa theo một trang web. Điều này ngụ ý rằng, mặc dù 0x đang hoạt động tốt (trang web trên đã liệt kê tổng cộng 77 sàn giao dịch phi tập trung khác nhau), nó có thể làm được nhiều hơn thế để thu hút các trader (nhà giao dịch) thông qua các cổng thông tin của mình. Với thị phần hiện tại là 0.9784%, 0x còn phải đi một chặng đường khá dài nữa trước khi đạt được những thành tựu như UniSwap - sàn giao dịch phi tập trung lớn nhất, có thị phần hơn 16%.

Một vấn đề khác liên quan đến giao thức 0x là có những mặt hạn chế đối với mô hình phi tập trung của sàn giao dịch. Ví dụ, thời gian giao dịch chậm hơn rất nhiều so với mô hình tập trung.

Như chúng tôi đã ngụ ý khi thảo luận về các maker và taker, sẽ có một vấn đề đối với tính thanh khoản. Nói một cách đơn giản, nếu không có đủ maker, hoặc có quá nhiều taker, nhóm thanh khoản (liquidity pool) có thể bị thu hẹp.

Vì hiện tại, không có ý tưởng rõ ràng về lượng thanh khoản sẽ to lớn ra sao, tại bất kỳ thời điểm nào. Hơn nữa, bạn không thể sử dụng tiền tệ fiat mà chỉ có token và coin. Những vấn đề này sẽ có tác động đến số lượng người sử dụng giao thức 0x và điều đó gây ảnh hưởng đến giá trị của ZRX token.

Câu hỏi thường gặp